Iedere startende ondernemer, of je nou een restaurant opent, een content bedrijf begint of je eigen fysiopraktijk opent, krijgt te maken met mensen die het allemaal beter weten dan jij. Deze mensen hebben het beste met je voor en weten uit eigen ervaring al wat er allemaal mis kan gaan of waar je juist wat mee moet doen. Het zijn soms geweldig interessante gesprekken maar helaas ook vaak erg vermoeiende gesprekken. Herkenbaar?
Ik spreek zo vaak ondernemers die bij bovenstaande voorbeelden direct uitschreeuwen “Ja dat ken ik! Wat kunnen dat soms moeizame gesprekken zijn.” Uit eigen ervaring weet ik ook dat dit lang niet altijd behulpzaam is. Zeker als de adviezen door een soort alpha type worden gegeven en ook geen genoegen neemt met een beleefd “bedankt voor de tip, ik zal er inderdaad eens naar kijken.”. Toch wil ik je waarschuwen. Deze adviezen zijn veel zinvoller dan je je in eerste instantie realiseert. Je hebt er vaak alleen op het moment zelf nog weinig aan.
Daarnaast worden de adviezen die je echt helpen, naarmate je succesvoller wordt steeds minder in aantal. Dit komt volgens mij omdat mensen bang zijn dat je het allemaal toch wel beter zal weten. Mocht je dit van jezelf inderdaad ook denken dan waarschuw ik je direct; Je weet nog niks! En hoe meer je leert hoe meer je je zult realiseren dat dit inderdaad de realiteit is. Maar bij welke mensen/ adviezen moet je goed op gaan letten en bij welke kun je het inderdaad beter snel achter je laten?
Ik schrijf in deze blog over slechts drie fases. Dit doe ik omdat ik gemerkt heb dat er wat adviezen betreft maar drie fases zijn. Start-up (1-8 medewerkers), klein team (8-25 medewerkers) en groot team (25+ medewerkers). Bij de laatste fase merk je dat de meeste mensen al minder ongevraagd advies gaan geven. Het verschil echter tussen 25 medewerkers en 300 medewerkers is in de praktijk groot maar wat betreft adviezen krijgen klein. Om die reden durf ik het daarom wel met deze drie fases aan i.p.v. de gebruikelijk vijf fases van ondernemerschap (Pioniersfase, organisatiefase, managementfase, delegeerfase en standaardisatiefase).
De startende ondernemer/start-up fase (1 tot 8 medewerkers).
Als starter is het in eerste instantie een makkelijk antwoord. Alle adviezen zouden welkom moeten zijn. De enige die er niet toe doen als losse adviezen zijn adviezen die je eerder al hebt gehoord en daarom al door je opgeslagen zijn. Let wel, ook in dit geval is het goed om bij te houden hoe vaak een advies voorbij komt. Zeker als het komt als een reactie van een klant. Deze zijn uiterst kostbaar en wanneer een opmerking vaker voorbij komt weet je dat het belangrijk is voor je onderneming. Het zijn immers de mensen die voor jouw dienst of product aan het betalen zijn. Gaat het om niet-klanten (iedereen waarmee je over je onderneming spreekt maar die niet een afnemer is van je product of dienst) dan is het eerst zaak om de herkomst te herleiden.
Vrienden en familie
Dit is de meest gevaarlijke groep. Ze hebben het allerbeste met je voor en kennen je vaak beter dan je jezelf kent. Alle adviezen kunnen daarom zowel een positief voor jou en/ of je onderneming zijn als een valkuil. Het is jouw taak om daar heel scherp op te zijn. De reden dat deze adviezen goed en slecht kunnen zijn komt vanuit de enorme drang die de mensen die van je houden hebben om je te helpen. Hierdoor willen ze allemaal iets delen als ze iets weten. Het hoeft alleen helemaal niet zo te zijn dat wat ze delen ook nut heeft voor de markt of het soort bedrijf waar jij je in bevindt of welke je wilt bouwen.
Let bij deze groep daarom altijd op de achtergrond van de gever van het advies. Heeft dit wat met jouw bedrijf of markt te maken, luister dan goed. Is dit niet het geval let dan op de openingszin en/of de slotzin van het advies dat wordt gegeven. Is dit een zin als “Toen ik laatst een …. (insert een vergelijkbare dienst of product als die van jou) bestelde vond ik dit heel fijn/ juist niet fijn….. (insert advies). Dit betekend dat de advies gever een klant bij de concurrent is en daarmee interessante markt en klant kennis heeft.
Leveranciers en zakenpartners
Dit is een uitdagende groep. Vaak huist hier een enorme schat aan ervaring. Doe je niks dat radicaal vernieuwend is kan je hier maar beter goed luisteren. Ben je echter radicaal vernieuwend dan kunnen dit juist de uitdagende partijen zijn. Je bent voor deze partijen een onzekere klant (risicovol omdat je anders bent, niet per se omdat het zo is) plus je brengt vaak een nieuwe werkwijze met je mee wat voortkomt uit je vernieuwende bedrijf. Onderschat niet hoeveel bedrijven daar helemaal niet van houden.
Voor veel ondernemers is dit vaak moeilijk te begrijpen maar probeer hier niet te hard over te oordelen. Het is niet bij iedereen eigen om snel (grote) veranderingen te accepteren. Neem bij deze partijen iets meer de tijd om een relatie op te bouwen. Het zijn vaak wel de partijen waar je enorm leuke en waardevolle samenwerkingen mee op kan bouwen omdat ze ook meer gewend zijn langere en trouwere samenwerkingen aan te gaan. Zorg er wel altijd voor dat je blijft benchmarken. Trouw blijven aan een leverancier levert veel op aan hulp en kennisdeling maar is vaak niet goed voor de prijzen die je betaalt.
Maar ik dwaal alweer af. Terug naar adviezen. Leveranciers en zakenpartners kunnen van onschatbare waarden zijn, zelfs wanneer je wel degelijk bezig bent met een radicaal vernieuwend concept. De beste adviezen zijn echter in dat geval meestal niet wat ze zeggen maar juist wat ze NIET zeggen. Hoor je “Zo doen we dat nooit in deze markt” of “Dat is wel een uitdaging en willen we liever niet doen” weet dan dat je waarschijnlijk op de juiste weg bent. Wanneer iets zo nieuw is dat niemand het doet of iets zo ingewikkeld is omdat je veel moeite bij je klant weg neemt en daarmee het proces drastisch vereenvoudigt, dat je in ieder geval aan het innoveren bent. Weet je deze innovatie dan ook nog winstgevend in een bestaande markt te zetten of zelfs een compleet nieuwe markt voor te ontwikkelen dan heb je een succesvolle onderneming.
Voorbeeld:
Voordat Larry Page en Sergey Brin de moderne zoekmachine hadden uitgevonden was het vinden van een website, of geluk bij het op de gok invullen van website namen, of via het gebruik van met de hand opgebouwde sites als startpagina.nl en Yahoo.
Vanaf de lancering van Google was al zo snel duidelijk dat de wereld nooit meer hetzelfde zou zijn. Inmiddels is Alphabet (moederbedrijf Google) een van ‘s werelds grootste bedrijven met een omzet van meer dan 136 miljard dollar (omgerekend circa 121 miljard euro) En dat allemaal omdat deze heren een systeem hadden ontwikkeld wat het vinden van websites vereenvoudigde en completer maakte en daardoor de complete zoekmarkt in een kwestie van jaren verving. Tegelijkertijd creëerden ze een compleet nieuwe markt met Google Adwords wat het mogelijk maakte om te adverteren op zoektermen. Aangezien Google zelf al een hele markt vertegenwoordigde waar dit product exclusief voor werd ontwikkeld ontstond een monopolie binnen deze zoekmarkt. Met alle voordelen voor Alphabet van dien.
Medewerkers
Heb je al medewerkers lees dan verder onder het kopje “De ondernemer met een klein team (8 tot 25 medewerkers)
De ondernemer met een klein team (8 tot 25 medewerkers).
Dit is de fase dat je een werkend en verkopend product hebt of je voert een dienst uit waar vraag naar is. Je draait omzet en je bent bezig je team op te bouwen. In deze fase is groeien als organisatie bijna je hele focus. Bij de meeste bedrijven in deze fase lijkt de groei in omzet vrijwel vanzelf te komen. Bij de een sneller dan bij de ander maar de meeste ondernemers weten hoeveel procent de onderneming groeit per jaar en zijn al enige tijd aan het ondernemen. In deze fase van ondernemerschap zijn de lijnen nog heel kort in de organisatie en heb je vaak een enorm hecht team waarmee naast hard werken ook veel lol maken absoluut een must is.
De meeste bedrijven in deze fase lijken wel rechtstreeks uit een tv serie over start-ups te komen. Echte stereo type ondernemingen (uitzonderingen daargelaten). Een enorm leuke en vormende fase. Belangrijk om te realiseren is dat dit ook de fase is waarin je bedrijfscultuur wordt bepaald. Dit is misschien wel de belangrijkste fase van het hele bestaan van de onderneming, na de start zelf. Zeker omdat vrijwel alleen in noodsituaties er nog echt cultuurveranderingen gemaakt kunnen worden. Is er geen hoge (financiële) noodzaak dan zie je dat vrijwel elk initiatief dat genomen wordt om de cultuur te veranderen in een onderneming compleet strandt of een extreem lange tijd nodig heeft om zich te veranderen.
Een sterke cultuur is geweldig voor een onderneming. Maar als je twijfelt over de impact ervan, kijk dan maar eens naar bedrijven die worden overgenomen door andere organisaties waar de cultuur klik ver te zoeken is. In deze situaties zie je vaak enorm veel ontslagen vallen of zelfs het compleet doodbloeden van de onderneming die overgenomen is. Een overname is een soort van huwelijk. Wanneer je niet bij elkaar past kun je het dan ook beter niet doen.
In deze fase ben je enorm gefocust op je team. Deze moet opgebouwd worden en geholpen worden de juiste weg te vinden. Of wanneer je echt goede mensen aanneemt wijzen ze juist jou de route! En dit is dan ook meteen waar je wat adviezen betreft moet zijn, je team. Deze groep van eerste gelovers die het aandurven bij jou te beginnen zijn in feite de eerste ambassadeurs van je onderneming en zijn enorm betrokken. In deze fase zou je vooral bezig moeten zijn met de bedrijfsprocessen. Je product zelf staat al en verkoopt. Feedback van de klant en leveranciers zijn belangrijk maar focus moet wel de status quo van de onderneming zijn. Het belang van focus is niet te onderschatten. Het is echter zo’n groot en belangrijk onderdeel van ondernemen dat ik daar een hele blog aan zal weiden.
Juist door de core van je werk in deze fase, professionaliseren en procesoptimalisatie, zijn de eerste teamleden en later de professionele teamleden van onschatbare waarden. Je bouwt de onderneming niet alleen. Dat doe je samen. En je weet als ondernemer ontzettend veel maar per onderdeel weten de teamleden vaak meer. Luister daar naar. Gebruik die kennis. Naast het feit dat de resultaten veel beter zijn zul je merken dat je ook veel sneller kunt bewegen en ontwikkelen. Alleen al omdat je niet alles zelf hoeft te bedenken. Het is daarnaast een voorproefje voor de volgende fase waar delegeren cruciaal voor het overleven van de onderneming wordt.
De ondernemer met een groot team (25+ medewerkers).
Dit is de fase waarin het ondernemen begint te verschuiven naar management. Je gaat meer en meer delegeren. Wanneer je dit punt bereikt weet je vaak zelf al beter van wie in je persoonlijke omgeving je wel en van wie je niet teveel moet aannemen. Wie je nog wel erg goede adviezen kunnen geven in deze fase zijn ervaren medewerkers.
Vaak bestaat de onderneming al wat langer. Veel van je medewerkers zijn daardoor zelfs in een radicaal vernieuwende concept ervaring aan het opbouwen. Echter staat het team in deze fase vaak (onbedoeld of expres) dichter bij je product dan jijzelf. Of dit nou komt door de oprichting van een klantenservice team of omdat je product owners hebt. Misschien heb je zelfs wel een COO aangenomen die in feite je baby sitter is in de dagelijkse operatie (COO worden ook wel de baby sitter van de CEO genoemd. Hier word ik regelmatig door mijn compagnon en de COO van RJP, Tijs, aan herinnerd).
Een ander en schijnbare tegenstrijdigheid is dat in deze fase nieuwe medewerkers en buitenstaanders zoals leveranciers juist weer waardevolle ideeën en adviezen kunnen hebben. Van buitenaf lijk je het allemaal zo mooi geregeld te hebben. Maar in feite is elke fase van een onderneming uitdagend en komt met z’n eigen problematiek. Juist daarom wil je soms van iemand die er wellicht helemaal geen kaas van heeft gegeten toch eens horen wat hij denkt van een situatie, probleem of uitdaging. Soms komen ze met ideeën die je op eerste gezicht direct wil afschieten maar later toch wel heel erg waardevol blijken. De kunst van deze adviezen zit hem in de eenvoud. Deze adviezen worden niet gegeven als adviezen maar vaak gesteld als vragen. Zo blijf ik genieten van vragen als waarvoor vul ik dit formulier elke dag in? Kan dat niet beter op een andere manier?
In elke fase is het goed om te zoeken naar mensen die (in een onderdeel) verder ontwikkeld zijn dan jezelf. Deze mensen kunnen je onwijs veel leren. Ze hebben vaak de valkuilen al op hun pad gehad en veel van de te komen obstakels al overwonnen. Deze mensen weten het vaak beter in perspectief te zetten en zijn daarmee potentiële mentoren. Heb je zo iemand in je omgeving of kun je je laten introduceren? Pak dan je kans. Vraag deze mensen of ze bereid zijn je mentor te worden voor een periode.
Zo’n periode duurt geen jaren maar juist wanneer je enkele maanden tot een jaar met elkaar eens in de zoveel weken samenkomt of belt heb je iemand waar je je problemen mee tegen het licht kan houden. Zij kunnen je bijsturen nog voor er zaken mis gaan. Wil je meer weten over mentorschap of wil je een mentor buiten je directe kring zoeken? Kijk dan even op https://www.nlgroeit.nl/.
Nog een laatste tip 😉
Als laatste wil je ik er op wijzen dat in alle fasen van bedrijfsopbouw je er absoluut goed aan doet om veel te lezen. Lees over de ondernemers die je bewondert of naar opkijkt. Ook is het goed om te lezen over bedrijven die een moeilijke start hebben meegemaakt (spoiler alert: dat zijn bijna alle bedrijven die succesvol worden). Lees over bedrijven die failliet zijn gegaan. Wat je daar zal ontdekken is dat hoewel de kranten schrijven over een of enkele redenen waarom het mis ging het in werkelijkheid vaak om een veel genuanceerdere situatie gaat. Er is soms een jarenlange opeenstapeling is van kleine, vaak niks lijkende problemen in wat uiteindelijk uitmondt op een faillissement.
Lezen is dan ook een van je grootste tools voor zelfontwikkelings die er is. Je bent van niemand afhankelijk en kan in je eigen tempo gaan. En mocht lezen niet helemaal voor jou weggelegd zijn, denk dan eens aan apps als Storytell. Dan kun je naar boeken luisteren waardoor je al helemaal geen excuus meer hebt om je eigen leven te verbeteren.
Veel plezier met ondernemen!
Sam
“Vind je dat mijn blogs je hebben geholpen en wil je me daarvoor bedanken? Dan kun je via de link een gift sturen waarvan ik lekkere koffie kan drinken tijdens het schrijven ;)” 
Buy me a coffee